Yönetici
NAFAKA NEDİR, NAFAKA TÜRLERİ, NAFAKANIN ARTIRILMASI 2024
30.04.2024
117 Görüntülenme

NAFAKA NEDİR, NAFAKA TÜRLERİ, NAFAKANIN ARTIRILMASI 2024

Nafaka Artırım Davası, Nafakanın Artırılması, Nafaka Nasıl Artırılır, Nafaka Türleri Nelerdir? 2024

Nafaka Nedir?

Hukuki terim olarak nafaka, bir kimsenin geçindirmekle, bakıp gözetmekle yükümlü bulunduğu kimseye ya da kimselere, mahkeme kararıyla verdiği aylık anlamına gelmektedir. Boşanma davasından sonra talep edilebilecek 4 tür nafaka bulunmaktadır. Bunlar;

Tedbir nafakası
Yoksulluk nafakası
İştirak nafakası
Yardım nafakası

Tedbir Nafakası

Yukarıda yer alan 4 tür nafakadan biri olan tedbir nafakasının boşanma davası açılmaksızın da talep edilmesi mümkündür. Yani eşler arasındaki evlilik sürmekteyken eşlerden birinin diğerini ayrı bir evde yaşamasını zorunlu kılacak haklı sebebe dayalı bir duruma sahip olması halinde erkek veya kadın fark etmeksizin ilgili eşin talebi üzerine kendisine ve varsa çocuk veya çocuklarına aile mahkemesi tarafından tedbir nafakası bağlanabilecektir. Boşanma davasından sonra talep edilen veya talep bulunmaksızın resen mahkemece hükmedilen tedbir nafakası ise dava neticelenene kadar olan süreçte maddi olarak yoksulluğa düşecek olan tarafa bağlanan önlem niteliğinde bir nafakadır.

Yoksulluk Nafakası
Tanım olarak yoksulluk nafakası boşanma sebebiyle yoksulluğa düşecek olan tarafa belli şartların gerçekleşmesi halinde talep üzerine bağlanan nafaka türüdür.
Yoksulluk nafakasında tedbir nafakasının aksine talep muhakkak gereklidir. Taraflardan birinin talebi olmaksızın mahkemenin kendiliğinden yoksulluk nafakasına hükmetmesi mümkün değildir. Yoksulluk nafakası talep eden eşin kusuru diğer eşin kusurundan daha ağır olmamalıdır. Buradan anlaşılması gereken kusursuzluk değil kusurun ağırlığının diğer eşin kusur oranına göre daha az olmasının yeterli olduğudur.
Yoksulluk nafakasının belirlenmesinde en önemli ölçüt boşanmadan önceki mali durumun sonraki durum ile dengelenmesinin sağlanmasıdır. Hükmedilecek olan yoksulluk nafakası miktarı belirlenirken her iki eşin de sosyal ekonomik durumları araştırılır, gerekli görüldüğü takdirde nafaka yükümlüsü olacak eşin banka hesapları incelenir, tam bir inceleme ile nafaka yükümlüsü olacak eşin de mali durumuna uygun biçimde hüküm kurulması sağlanır. Yoksulluk nafakası yalnızca kusuru diğer eşe oranla daha ağır olmayan eş için geçerli olup var ise çocuğun eğitim sağlık gibi giderlerini kapsamaz.

İştirak Nafakası

İştirak nafakası,Türk Medeni Kanunu'nun 182. maddesi uyarınca, boşanma veya ayrılık sonucunda velayet hakkı kendisine verilmeyen eşin, müşterek çocuklarına yönelik bakım ve eğitim giderlerine kendi geliri oranında katılımının sağlanması amacıyla hükme bağlanan boşanma kararının kesinleşmesini takiben ödenecek olan nafaka türüdür.

Türk Medeni Kanunu 318. Maddesinin 3. ve 4. Fıkralarına Göre: "Velâyetin kullanılması kendisine verilmeyen eşin çocuk ile kişisel ilişkisinin düzenlenmesinde, çocuğun özellikle sağlık, eğitim ve ahlâk bakımından yararları esas tutulur. Bu eş, çocuğun bakım ve eğitim giderlerine gücü oranında katılmak zorundadır.
Hâkim, istem hâlinde irat biçiminde ödenmesine karar verilen bu giderlerin gelecek yıllarda tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına göre ne miktarda ödeneceğini karara bağlayabilir."

Burada velayet kendisine bırakılan fiilen çocuğun bakımını üstlenen eş iştirak nafakası talebinde bulunabilecektir. Ek olarak eğer çocuğun vasisi bulunmakta ise vasinin de iştirak nafakası talebinde bulunması mümkün kılınmıştır.
İştirak nafakasının miktarı belirlenirken öncelikli olarak çocuğun üstün yararı gözetilmeli boşanmadan önce çocuğa sağlanan standartların dengede kalması sağlanmalıdır.
İştirak nafakası kural olarak çocuğun ergin olması yani 18 yaşını doldurması ile sona erer. Ancak 18 yaşını dolduran çocuk eğitimine devam ediyorsa anne ve babanın yükümlülükleri bu noktada mali olarak devam edecektir. Ancak burada ödenecek olan nafakanın türü değişecek; İştirak nafakası değil yardım nafakası adı altında ödemelere devam edilecektir. Yardım nafakasına çocuğun talebi üzerine hükmedilir. İştirak nafakasının sona erdiği ikinci durum ise çocuk henüz 18 yaşına gelmemiş fakat edindiği meslek gereği kendisini geçindirebilecek kazanca sahip ise nafaka yükümlüsünün talebi üzerine iştirak nafakası son bulabilir.

Yardım Nafakası

Yardım nafakası tanım olarak altsoy ve üstsoydan olan aile bireylerinin yoksulluğa düşmekten korunmasını amaçlayan nafaka türüdür.
Türk Medeni Kanunu 328. Maddesinin 2. Fıkrasına Göre: "Çocuk ergin olduğu halde eğitimi devam ediyorsa, ana ve baba durum ve koşullara göre kendilerinden beklenebilecek ölçüde olmak üzere, eğitimi sona erinceye kadar çocuğa bakmakla yükümlüdürler."
Türk Medeni Kanunu 364. Maddesine Göre: "Herkes, yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan üstsoyu ve altsoyu ile kardeşlerine nafaka vermekle yükümlüdür. Kardeşlerin nafaka yükümlülükleri, refah içinde bulunmalarına bağlıdır. Eş ile ana ve babanın bakım borçlarına ilişkin hükümler saklıdır."

Burada dikkat edilmesi gereken husus nafaka yükümlüsü olacak olan davalının durumunun yardım nafakası ödeyebilecek düzeyde refaha sahip olmasıdır. Aynı zamanda talepte bulunanın durumunun da somut anlamda yoksulluk içerisinde olması gerekir. Aile bağlarının zayıflığı veya kişinin kendi hatası sonucunda yoksulluğa düşmüş olması yardım nafakası talep etmeye engel oluşturmayacaktır. Her iki halde de yardım nafakası talebiyle dava açmak mümkündür. Ancak unutulmamalıdır ki her somut olay kendi içerisinde değerlendirilmelidir detaylı danışmanlık almak için lütfen randevu alınız.

NAFAKANIN ARTIRILMASI, NAFAKA ARTIRIM DAVASI 2024

Hükmedilmiş olan nafakanın mevcut ekonomiye kıyasla cüzi kaldığı, yeterli gelmediği hallerde nafakanın artırılması davası açılabilir. Bu davanın açılabilmesi için öncelikle ortada hüküm altına alınmış yoksulluk veya iştirak nafakası bulunmalıdır. Değişen koşullar karşısında hüküm altına alınmış olan nafakanın yetersiz kalmış olması, nafaka yükümlüsünün ekonomik durumunda olağanüstü artış meydana gelmesi gibi sebepler nafaka artırım davasının sebebini oluşturacaktır.

Nafaka artırım davası açabilmek için herhangi bir hak düşürücü süre bulunmamakta olup, boşanma ilamının kesinleşmesinin ardından hakkın kötüye kullanılması kapsamına girmeyecek ölçüde zaman geçtikten sonra her zaman bu davanın açılması mümkündür.

Türk Medeni Kanunu 176. Maddesinin 4. ve 5. Fıkralarına Göre: "Tarafların malî durumlarının değişmesi veya hakkaniyetin gerektirdiği hâllerde iradın artırılması veya azaltılmasına karar verilebilir. Hâkim, istem hâlinde, irat biçiminde ödenmesine karar verilen maddî tazminat veya nafakanın gelecek yıllarda tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına göre ne miktarda ödeneceğini karara bağlayabilir."

Burada gelecek yıllarda nafakanın ne miktarda ödeneceği istem halinde belirlenir ifadesinden kasıt nafaka için yıllık belirli bir artış oranı belirlenebileceğidir. Talep olmaksızın kendiliğinden bu şekilde hüküm kurulması mümkün olmayıp Yargıtay içtihatlarına göre nafakanın her yıl ÜFE oranında artırımına karar verilmesi talep halinde mümkündür.

Boşanma davası devam ederken hükmedilmiş olan tedbir nafakasının artırılması nafaka artırım davasının konusu olmayıp boşanma davası devam etmekte iken mahkemeden her zaman talep edilebilecek bir husustur. Günümüzde boşanma davaları bazen 2 bazen 3 yıl gibi sürelerle devam edebilmektedir haliyle tarafların ekonomik durumunda süreç içerisinde meydana gelebilecek değişiklikler nafaka miktarının bazen fazla bazen de az kalmasına neden olabilir. O halde dava devam etmekte iken mahkemeden tedbir nafakasının hakkaniyete göre artırılması veya azaltılması koşulların sağlanması halinde talep edilebilecektir.

DETAYLI DANIŞMANLIK HİZMETİ ALMAK İÇİN İLETİŞİME GEÇİNİZ.